Makaleler

OSB’LERDE VERGİSEL KOLAYLIKLAR VE KATMA DEĞER VERGİSİ UYGULAMALARI

30.11.2012 / Adnan Yıldırım

Adnan YILDIRIM adnanyidirim@batiymm.com.tr Twitter: @adnyildirim OSB’LERDE VERGİSEL KOLAYLIKLAR VE KATMA DEĞER VERGİSİ UYGULAMALARI Vergi uygulamaları bakımından dernek gibi kabul edilen OSB’lerin kendi tüzel kişilikleri ve yatırımcılarının yararlanabileceği vergisel muafiyet ve istisnalar bulunmaktadır. Halen uygulanmakta olan vergisel muafiyet, istisna,indirim vd.desteklerin yasal dayanakları aşağıdaki belirtilmiştir.

• 4562 Sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu Madde:21:”OSB tüzel kişiliği, bu kanunun uygulaması ile ilgili işlemlerde her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. Atıksu arıtma tesisi işleten bölgelerden, belediyelerce atıksu bedeli alınmaz.”
• 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Madde:4/n: ”Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin alt yapılarını hazırlamak ve buralarda faaliyette bulunanların;arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kamu kurumları ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce birlikte oluşturulan ve kazancının tamamını bu yerlerin ortak ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanan iktisadi işletmeler” kurumlar vergisinden muaftır.
• 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu Madde:17/4-k:Organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerinin kurulması amacıyla oluşturulan iktisadi işletmelerin arsa ve işyeri teslimleri” Katma Değer Vergisinden istisna edilmiştir.
• 492 Sayılı Harçlar Kanunu Madde 59/n: ”Organize Sanayi, endüstri veya teknoloji geliştirme bölgelerinde yer alan gayrı menkullerin ifraz veya taksim veya birleştirme işlemleri” tapu ve kadastro harcından müstesnadır.
• 1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanunu Madde 5/f:Organize sanayi bölgeleri, sanayi ve küçük sanat sitelerindeki binalar, inşaatların sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.”
• Diğer indirim, destek ve teşvikler(5084 Sayılı kanun, Bakanlar Kurulu Teşvik Kararnameleri gibi)

TEREDDÜTLÜ KDV UYGULAMALARI Gelir İdaresi Başkanlığı’nca OSB’lerde KDV uygulamaları konusunda İstanbul, Manisa, Aydın vd. bazı illere verilen çok sayıda özelgelerde yer alan görüşlerin, OSB’lerde ve sanayicilerimizde  tereddütlere neden olduğu anlaşılmaktadır. Bilinmelidir ki merkezi özelge sisteminden verilen bu özelgeler hem ilgili Vergi Dairesi Başkanlığı’nın/Defterdarlığın hem de özelgeyi onaylayan Gelir İdaresi Başkanlığının ortak görüşüdür.Konuyla ilgili verilen özelgelerde belirtilen önemli hususlar şunlardır:

• KDV Kanunun 17/4-k maddesi gereği OSB’lerde arsa ve işyeri teslimlerinin KDV’den istisna olduğu,
• İstisna edilen arsa ve işyeri teslimleri ile ilgili olarak yüklenilen katma değer vergilerinin indirim ve iade konusu yapılamayacağı,
• Arsa ve işyeri teslimi dışındaki teslim ve hizmetlerin (hafriyat,yol,asfaltlama,parsel belirleme,kanalizasyon,gaz,elektrik,su gibi alt yapı faaliyetlerinden oluşan teslim ve hizmetlerin) genel hükümlere göre KDV’ye tabi olduğu,
• Doğrudan belirli bir hizmetin karşılığı olmayıp, bölgenin ortak giderleri karşılığı alınan aidatların KDV’ne tabi olmadığı,

belirtilmektedir. Özelgelerde belirtilen görüşler KDV Kanununa,daha önce yayınlanmış ilgili tebliğ ve sirkülerlere uygundur.  Ancak bu özelgelerde belirtilen görüşlerden, arsa ve işyeri satış bedelleri içinde maliyet unsuru olarak yer alan altyapı harcamalarının arsa-işyeri satış fiyatından ayıklanacağı ve bu şekilde bulunan tutarların KDV’ye tabi tutulacağı şeklinde bir uygulama yapılması gerektiği ANLAŞILMAMALIDIR. Diğer bir deyişle, arsa ve işyeri satış fiyatına yansıtılan alt yapı tutarlarının ayrıca vergilendirilmesi söz konusu olmayacaktır. Diğer harcamalarla birlikte fiyatı, alt yapı maliyetleri de dahil edilerek belirlenen arsa ve işyeri satışlarında, satış bedelinin tamamı KDV’den istisnadır. DEĞERLENDİRME VE ÖNERİLERİMİZ Yürürlükte olan mevzuat ve Gelir İdaresince verilen özelgeler birlikte dikkate alındığında,OSB’lerdeki  arsa ve işyeri teslimleri ile diğer hizmetlerde KDV uygulamaları hakkındaki değerlendirme ve önerilerimiz aşağıda özetlenmiştir;

• Alt yapı maliyetleri de dikkate alınarak belirlenen fiyatlarla yapılan arsa ve işyeri teslimleri KDV’den istisna olup KDV uygulanmaması ,
• Arsa ve işyeri satış fiyatları içinde yer alan alt yapı vb. harcama paylarını-tutarlarını ayırmak gibi bir zorunluluk  bulunmadığı,
• Mülkiyeti OSB tüzel kişiliğine ait olan bölgelerde, arsa ve işyeri satışı sonrasında verilen ve satış bedeline dahil olmayan alt yapı hizmetleri için KDV uygulanması,
• Mülkiyeti OSB tüzel kişiliğine ait olmayan bölgelerde verilen altyapı hizmetleri için başından itibaren KDV uygulanması,
• Elektrik, doğal gaz, su, telefon, hafriyat reklam vb. hizmetler karşılığı alınan bedellere KDV uygulanması,
• Bölge aidatı, bölge katılım payı, yönetim aidatı, genel yönetim payı vb. adlarla, doğrudan belirli bir hizmetin karşılığı olmayıp bölgenin ortak yönetim giderleri karşılığı olarak alınan tutarların KDV’ye tabi olmadığı,
• KDV’ye tabi olmayan teslim ve hizmetler için üstlenilen (KDV) vergilerin indirim ve iade konusu yapılmaması,
• Vergiye tabi olan ve olmayan tutarların aynı bedel içinde gösterilmemesi, ya ayrı faturalarda yada aynı faturada ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği,
• Arsa ve İş yeri maliyetleri yada OSB tüzel kişiliğince verilen hizmetler için yüklenilen KDV tutarları dikkate alınarak, yapılacak hesaplamalara göre gerektiği hallerde OSB’deki yatırımcıların menfaat ve tercihleri birlikte dikkate alınarak KDV Kanununun 18. Maddesinde düzenlenen “İstisnadan vazgeçme” yada alt yapı hizmetlerinin arsa işyeri maliyetlerinden ayrılarak, diğer hizmetlerin de doğrudan hizmet adıyla ayrıca faturalandırılması seçeneklerinin de göz önünde bulundurulabileceği.