Makaleler

GELİR İDARESİ’NİN 2013 FAALİYETLERİ

3.9.2013 / Adnan Yıldırım

Yayımlanma Tarihi   :   03.09.2013   adnanyildirim@batiymm.com.tr

GELİR İDARESİ’NİN 2013 FAALİYETLERİ

8.12.2003 tarih ve 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, kamu idarelerine stratejik plan hazırlama, performans programı ile performansa dayalı bütçe yapma ve periyodik olarak faaliyet raporları hazırlama vd. görevleri vermiştir. Kanunun 30. Maddesinin üçüncü fıkrasında “Merkezi yönetim kapsamındaki idareler, bütçelerine ilişkin ilk altı uygulama sonuçlarını, ekonomik ve mali duruma ilişkin gelişmeleri, ikinci altı aya ilişkin beklentilerini, hedefleri ile faaliyetlerini kapsayan bilgileri, kamuoyuna açıklar.” hükmü yer almaktadır. Bu hükmün gereği olarak Gelir İdaresi Başkanlığı “2013 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu”nu kamuoyuna açıklamıştır.

Bu yazıda, Gelir İdaresi Başkanlığının ilk altı ayda yürüttüğü faaliyetler ile ikinci altı aya ilişkin beklentileri, hedefleri ve planladığı faaliyetlerinden, iş alemini doğrudan ilgilendirenlerini belirtip bilgilendirmeyi ve bazı önerilerimizi tekrarlamayı amaçladık.

Ocak-Haziran/2013 Döneminde Gerçekleştirilen Faaliyetler

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 2013 yılında gerçekleştirdiği faaliyetlerden iş adamlarımızı doğrudan ilgilendiren faaliyetlerinden önemli bulduklarımız aşağıda özetlenmiştir.

• Vergi tahsilatı yapan banka sayısı 27’ye ulaşmış olup kredi kartıyla ödeme uygulaması başlatılmıştır.
• Elektronik beyanname uygulamasının kapsamı giderek genişletilmektedir. Elektronik ortamda verilebilen beyanname çeşidi 39’a ulaşmıştır.
• Haziran sonu itibariyle elektronik fatura kullanan firma sayısı 3.433’e ulaşmış, bu uygulamanın kapsamı genişlerken 2014 yılında başlatılması hedeflenen elektronik defter projesinin altyapısı hazır hale getirilmiştir.
• Elektronik Özelge Sistemi tüm illeri kapsayacak şekilde hem işlemler hem de paylaşılabilirlik bakımından tamamlanmıştır.
• Kurum ve Kuruluşlarla Veri Paylaşımı çalışmaları şimdilik 6 kurumla  (TC Merkez Bankası, SGK, BTK, MGK, Yurtiçi Kargo, Ankara Büyükşehir Belediyesi) ile mükellef bilgileri ve borç bilgisi paylaşımı altyapısı hazırlanmıştır. Ayrıca, isteyen belediyelere şifre verilerek mükellefiyet ve vergi levhası bilgileri elektronik ortamda verilmektedir.
• NACE Faaliyet Kodları çalışmaları kapsamında, daha kolay kod belirlenebilmesi için Nace Rev-2 Altılı Faaliyet Sözlüğü güncellenerek yayınlanmıştır.
• Mükellef Karne Projesi (Vergisel Uyum Analiz Modeli ve Mükellef Değerlendirme Sistemi), tüm mükelleflerin davranış eğilimlerinden hareketle, vergi kanunlarına karşı uyum ve uyumsuzlukları değerlendirebilecek bir sistem olarak tasarlanmış ve altyapı yazılımları tamamlanmıştır.
• Sektör Bilgi Sistemi Projesi (SBS), yerleşim (NUTS) ve faaliyet (NACE) kapsamında sektör analizlerinin elektronik ortamda yapılabilmesine olanak sağlayacak şekilde tamamlanmak üzeredir.
• Elektronik Ticaretin ve Mükellef Uyumunun İzlenmesi Projesi kapsamında, Hollanda hükümeti ile proje hazırlık çalışmaları başlatılmıştır.
• Cari Hesap Projesi, uzun yıllardan beri hayata geçirilmek için yıllık planlamalarda yer almış bir projedir. Mükellef hesaplarının tek bir cari hesap altında görülebileceği bu proje için İstanbul, Ankara ve Konya’da pilot uygulamalar yapılması kararlaştırılmıştır.
• E-Haciz projesi iyileştirilmeye çalışılmaktadır.
• KDV iadesi Risk Analizi Projesinde, uzun zaman alan iade süreçlerinin hızlandırılmasını sağlayacak yazılım iyileştirmeleri gerçekleştirilmiştir.

Temmuz-Aralık/2013 Döneminde Yürütülecek Çalışmalar

Gelir İdaresi Başkanlığı raporuna göre, İdarenin 2013 yılı ikinci yarısında devam edecek yada yeni çalışmalarından, iş alemince bilinmesi gerekenleri de aşağıda kısaca belirtilmiştir.

• KDV uygulamaları ve iadelerine ilişkin yayınlanan tebliğlerin tek bir Genel Tebliğ’de toplanması çalışmaları sürdürülecektir. Çalışmalarında şahsımın da yer aldığı ve EBSO ile Ege İhracatçı Birlikleri adına öneriler sunduğumuz bu çalışmanın önümüzdeki bir-iki  ayda sonuçlandırılmasını tahmin etmekteyiz.
• Mükellef Karne Projesi yazılımları tamamlanarak pilot uygulamaya geçilecektir.
• Elektronik Ticaretin ve Mükellef Uyumunun İzlenmesi Projesi kapsamında bölgesel e-ticaret izleme birimleri oluşturulacaktır.
• Sektör Bilgi Sistemi (SBS) Projesi kullanıma açılacaktır.
• Elektronik Yoklama Sistemi (e-Yoklama Projesi), test ve pilot çalışmaları yapılacaktır.
• E-VDO kapsamında diğer kurum ve kuruluşlarla veri alışverişini sağlayacak uyumlaştırma çalışmalarına devam edilecektir.
• NACE kapsamında daha doğru faaliyet kodlarının verilmesi ile verilmiş yanlış kodların düzeltilmesi çalışmalarına devam edilecektir.

Faaliyetlerin Değerlendirilmesi ve Önerilerimiz

Gelir İdaresinde, geçmişten bugüne gerek mükellef hizmetleri gerekse kurum ve kuruluşlarla interaktif çalışmaların kapsamının genişletilmesine dönük projeler yürütülmektedir. Bu projelerin faydalı olabilmesi için konunun taraflarının katkı ve katılımlarının sağlanması gereklidir. Projelerle, hem idarenin hem de mükelleflerin iş ve işlemlerin kolaylaştırılması ve maliyetlerinin düşürülebiliyor olması hususları çok önemlidir. Bu çalışmalarda faydalı olması adına daha önce yaptığımız önerilerden bu yazının kapsamıyla ilgili olanlarını kısa başlıklarla tekrarlamak istiyoruz.

• Düzgün çalışan her boydaki firmalar için KDV iadeleri hızlandırılmalıdır.
• KDV iadelerinde ve belge düzeninde “müteselsil sorumluluk” uygulaması çalıştırılmalıdır. Hiçbir mükellef bir başkasının yanlış işlemi nedeniyle maddi ve cezai yaptırıma muhatap tutulmamalıdır.
• 421 nolu VUK Genel Tebliği ve 58 nolu VUK Sirküleri ile yapılan belirlemeler çerçevesinde 01.Eylül.2013 tarihinde elektronik fatura ve 2014 yılında elektronik defter uygulamasına geçeceklerin kapsamı gerçekçi olarak netleştirilmelidir. Mal alanların kendi cirolarının yanı sıra madeni yağlar ile III Sayılı ÖTV Listesindeki mallardan yaptıkları alımların tutarları için, yeni bir Genel Tebliğ ile, “……. bir tutarın üzerinde alım yapanlar” şeklinde makul bir tutar belirlemesi yapılmalıdır. Aksi halde her iki grupta toplam 1000’e yakın lisans sahibi firmalarla birlikte bu firmalardan sembolik tutarlarda alım yapanlar dahil çok sayıda firmanın Eylül başında elektronik fatura başvurusunda bulunması gerekecektir!
• E-Haciz uygulaması mevcut haliyle bazı hallerde “pire için yorgan yakma” projesi olarak çalışmaktadır. Alacak miktarının çok üzerinde ve tüm bankalarda haciz işlemi uygulanarak haksız, yanlış ve fuzuli mağduriyetlere sebep olunmaktadır. Şahıslarla/firmalarla bankaların ilişkilerini bozulmasına yol açmaktadır. Haciz işlemi, alacak miktarıyla sınırlı olarak ilgili bankada tespit edilecek hesaba uygulanmalıdır.
• Vergi Dairelerince yapılan tebligatların doğru adreslere ve doğru kişilere yapılmasına özen gösterilmelidir. Tebligatlar güncel bilgilere uygun yapılmalıdır. Önümüzdeki yıllarda uygulamalarını göreceğimiz elektronik tebligatlar da mutlaka doğru kişilere ve adreslere yapılacak şekilde projelendirilmelidir. Tebligatların doğru yapılıp yapılmadığı, idare içinde yapılacak kontrollerle teyit edilmelidir.
• Vergi ve sigorta bildirimleri için 19,55.-TL ile 53.00.-TL arasında değişen tutarlarda her bir beyanname-bildirim için damga vergisi alınmaktadır. Beyannamelerin-bildirimlerin neredeyse tamamının elektronik ortamda verildiği bu aşamada,  elektronik  beyannameler-bildirimler için tahsil edilen damga vergisi kaldırılmalıdır.