Makaleler

İndirimli Orana Tabi İşlemlerde İade Uygulaması

8.1.2007 / Hüseyin Öncü

GİRİŞ :   3065 sayılı KDV Kanunu�nun 99 seri no.lu genel tebliği ile birlikte İndirimli Orana Tabi İşlemlerde İade uygulaması bütünüyle değiştirilmiş bulunmaktadır. Söz konusu tebliğ ile yapılan düzenlemeler makalemizin konusunu oluşturmaktadır.  

A. İADENİN AYLIK OLARAK MAHSUP TALEP EDİLMESİ:

a)          İadeye Konu Tutarın Hesaplanması:

1. Yılı içinde mahsuben iade edilecek KDV tutarlarının hesaplanmasına ilgili yılın Ocak döneminden itibaren başlanacaktır.
2. Hesaplama 74 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (1.2.) ve 76 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3) numaralı bölümlerindeki açıklamalara uygun olarak aylar itibariyle ve kümülatif olarak gerçekleştirilecektir.
3. 3 aylık vergilendirme dönemine tabi olup indirimli oran kapsamında işlemleri bulunan Mükelleflerde hesaplamaya takvim yılının ilk 3 aylık dönemi (Ocak-Şubat-Mart) ile başlanacak ve izleyen üçer aylık dönemler itibariyle devam edilecektir.
4. Bu şekilde yapılacak hesaplama sonunda iade tutarının (2006 yılı) 10.000 YTL, (2007 yılı) 10.800 YTL� yi geçtiği dönemde aşan kısmın, izleyen dönemlerde ise tamamının mahsuben iadesi talep edilebilecektir.
5. İade alacağının doğduğu dönemde, alacağın tamamının mahsup olarak kullanılamaması halinde kullanılamayan tutar, gelecek dönemlerdeki mahsup taleplerinde dikkate alınabilecektir.

  b)          İade Talebinde Hazırlanacak Belgeler:   Mahsup talebi bir dilekçe ile yapılacaktır. Dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenecektir:   1.      Takvim yılı başından mahsup hakkının doğduğu döneme kadar yapılan alışlara ilişkin fatura ve benzeri belgeler ile aynı dönemde yapılan indirimli orana tabi satışlara ilişkin fatura ve benzeri belgelerin listesi, (bu listelerde fatura düzenleme haddinin altında kalan tutarlar ile aynı mükelleften yapılan alımların toplamı tek tutar olarak belirtilebilecektir) 2.      Takvim yılı başından mahsup hakkının doğduğu döneme kadar iade edilecek vergi tutarının hesaplanmasına ilişkin olarak dönemler itibariyle hazırlanacak tablo, 3.      Mahsup hakkının doğduğu dönemden itibaren sadece mahsup talep edilen vergilendirme dönemine ait olmak üzere; indirilecek KDV listesi, indirimli orana tabi işlemlere ait satış faturaları veya bu faturaların dökümünü gösteren liste ile yüklenilen KDV tablosu.   c)           Mahsup İşlemlerinde YMM Raporu ve İnceleme Raporu Yazılması:

1. Vergilendirme dönemleri itibariyle 4.000 YTL� yi aşmayan mahsup talepleri inceleme raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilecek, talep belgelerin tamamlandığı tarih itibariyle geçerlik kazanacaktır.
2. 4.000 YTL ve üstündeki mahsup talepleri vergi inceleme veya YMM tasdik raporu

karşılığında yerine getirilecektir.

1. Talep tutarının 4.000 YTL� yi aşan kısmı kadar teminat gösterilmesi halinde ilgili belgelerin tamamlanıp teminatın verildiği tarih itibariyle mahsup talebi geçerlik kazanacak, teminat vergi inceleme veya YMM tasdik raporu ile çözülebilecektir.
2. YMM tasdik raporlarında ihracat istisnasından doğan KDV alacaklarının iadesi ile ilgili limitler uygulanacaktır. Bu limit 2006 yılı için 231.000 YTL ve 2007 yılı için 249.000 YTL� dır.
3. 2006 yılı içindeki indirimli orana tabi işlemlerden doğan iade taleplerinde, tam tasdik sözleşmesinin bulunmaması halinde de miktara bakılmaksızın mahsuben iade işlemi yapılabilecektir.
4. 2006 yılı ile ilgili mahsup taleplerinin yerine getirilmesinde ve YMM raporu düzenlenmesinde 231.000 YTL� lık hadde bakılmayacaktır. Aylık mahsup tutarı 231.000 YTL� sını aşsa dahi süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi olmadan da YMM raporu düzenlenebilecektir.
5. 2007 yılı ile ilgili olarak ise aylık mahsup tutarının 249.000 YTL� sını aşması halinde süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi yoksa YMM tasdik raporu yazılamayacak ve mahsup işlemi yapılamayacaktır.

B. YIL İÇİNDE MAHSUP EDİLEMEYEN VERGİLERİN İADESİNİN TALEP EDİLMESİ

  a)          İadenin Nakden veya Mahsuben Yapılması:  

1. İndirimli orana tabi işlemlerden doğan iade alacağının yılı içinde mahsuben iade edilemeyen kısmı, izleyen yıl içinde mükellefin isteğine bağlı olarak, nakden veya mahsuben iade edilebilecektir.
2. İade talebi en erken izleyen yılın Ocak dönemine ait olup Şubat ayı içinde verilecek, en geç Kasım dönemine ait olup Aralık ayı içinde verilecek KDV beyannameleri ile yapılabilecektir.
3. 3 aylık vergilendirme dönemine tabi olan mükelleflerde iade talebi en erken izleyen yılın ilk 3 aylık, en geç üçüncü 3 aylık vergilendirme dönemlerine ait beyannamelerle yapılabilecektir.

  b)          İadeye Konu Tutarın Hesaplanması:  

1. İndirimli orana tabi işlemlere ilişkin olup indirim yoluyla telafi edilemeyen yüklenilen vergi tutarları, yılı içinde mahsup edilen vergiler dikkate alınmadan, 74 ve 76 Seri No.lu KDV Genel Tebliğlerindeki açıklamalar çerçevesinde işlemlerin yapıldığı yılın tamamı için yıllık olarak ve Aralık dönemi sonu itibariyle hesaplanacaktır.
2. Bu tutardan yılı içinde mahsup edilen vergiler düşüldükten sonra kalan kısmın (2006 yılı) 10.000 YTL, (2007 yılı) 10.800 YTL� yi aşan kısmı �İade Edilebilecek KDV� olarak hesaplanacaktır.
3. İzleyen yılın Ocak dönemi ile iade talebinin yapıldığı dönem arasındaki bütün dönem beyannamelerinde devreden vergi yer alıyor ve her dönemde devreden vergi tutarları �İade Edilebilecek KDV� tutarını geçiyorsa, iade edilebilecek KDV tutarının tamamı iade edilecektir.
4. Bazı dönemlerde devreden vergi tutarları �İade Edilebilecek KDV� tutarının altında kalıyorsa, devreden vergi tutarının en küçük olduğu tutar iadeye esas alınacaktır.
5. Aradaki dönemlerden herhangi birisinde devreden vergi yer almıyorsa iade yapılmayacaktır.

  c)           İade Talebinde Hazırlanacak Belgeler:   İade talebi bir dilekçe ile yapılacak, bu dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenecektir.  

1. İade hakkı doğuran işlemin yapıldığı yıla ait alış ve satış faturalarının listesi (bu listelerde fatura düzenleme haddinin altında kalan tutarlar ile aynı mükelleften yapılan alımların toplamı tek tutar olarak belirtilebilecektir),
2. Yıllık iade tutarının hesaplanmasına ilişkin tablo,
3. Yılı içinde mahsup edilen tutarları aylık olarak gösteren tablo (bu tabloda yılı içinde mahsup edilemeyen tutar da tek satır olarak gösterilecektir),
4. İadenin talep edildiği yılın ilk döneminden iadenin talep edildiği döneme kadar aylar itibariyle devreden KDV tutarlarını gösteren tablo,

  d)          Mahsup İşlemlerinde YMM Raporu ve İnceleme Raporu Yazılması:  

1. Yıllık olarak hesaplanan KDV alacağının 4.000 YTL� yi aşmaması halinde nakden veya mahsuben iade talepleri inceleme raporu, teminat ve YMM tasdik raporu aranılmadan yerine getirilecektir.
2. İade talebinin 4.000 YTL ve üstünde olması halinde 4.000 YTL� yi aşan kısmın nakden veya mahsuben iadesi için vergi inceleme raporu veya YMM tasdik raporu ibraz edilmesi gerekmektedir.
3. İade talebinin 4.000 YTL� yi aşan kısmı için teminat gösterilmesi halinde, teminatın gösterilip belgelerin tamamlanmasından sonra nakden veya mahsuben iade talepleri yerine getirilecektir.
4. Teminat vergi inceleme raporu veya YMM tasdik raporu ile çözülecektir.
5. 2006 yılı ile ilgili nakden iade ve mahsup taleplerinin yerine getirilmesinde YMM raporu düzenlenme sınırı olan 461.000 YTL� lık hadde bakılmayacaktır. Yıllık nakden iade ve mahsup tutarı 461.000 YTL� sını aşsa dahi süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi olmadan da YMM raporu düzenlenebilecektir.
6. 2007 yılı ile ilgili olarak ise yıllık nakden iade ve mahsup tutarının 497.000 YTL� sını aşması halinde süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi yoksa YMM tasdik raporu yazılamayacak ve mahsup işlemi yapılamayacaktır.

C. İNDİRİMLİ ORANA TABİ MALLARIN İHRAÇ AMAÇLI TESLİMLERİNDE MAHSUBEN İADE

  a)                Kimlere Yapılan Teslimler YMM Raporu, İnceleme Raporu ve Teminat Aranılmadan Mahsup Talebinden Yararlanabilecektir:  

1. Dış ticaret sermaye şirketlerine,
2. Sektörel dış ticaret şirketlerine,
3. Yarıdan fazla hissesine sahip oldukları şirketlere,
4. Kendi hisselerinin yarısından fazlasına sahip olan mükelleflere,
5. Yapılan indirimli orana tabi mal teslimleri,
6. Teslim edilen indirimli orana tabi mallar oldukları gibi ihraç edilmek şartıyla,
7. Bu teslimlerden doğan mahsup talepleri miktarına bakılmaksızın inceleme raporu, YMM tasdik raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilecektir.

    b)               İncelemesiz / Teminatsız Mahsuben İade Uygulaması Nasıl Yürütülecektir:

1. KDV Kanununa göre tecil � terkin uygulanan ihraç kaydıyla teslimler bu düzenleme dışındadır.
2. Bu bölümdeki düzenleme, yukarıda belirtilen mükelleflere KDV uygulanarak yapılan indirimli orana tabi teslimlerden doğan yılı içindeki mahsup taleplerine ilişkindir.
3. Uygulamadan faydalanılabilmesi için malların oldukları gibi ihraç edilmeleri zorunludur.
4. İncelemesiz / teminatsız mahsup uygulaması, indirimli orana tabi işlemlerden, yukarıda kapsamı belirtilen teslimlere isabet eden kısım için geçerlidir. Bu hesaplama aşağıdaki şekilde yapılacaktır.

a) İade hakkı önceki bölümlerde de belirtildiği üzere Bakanlar Kurulunca belirlenen alt limitin aşıldığı dönemde doğmakta, bu dönemde limiti aşan kısmın mahsuben iadesi talep edilebilmektedir. b) Yılın başından limitin aşıldığı döneme kadar (bu dönem dahil) yapılan ve incelemesiz / teminatsız iade kapsamına giren teslim bedelleri toplamı, aynı dönemdeki indirimli orana tabi bütün işlem bedelleri toplamına oranlanacak, bu oran limiti aşan iade tutarına uygulanarak incelemesiz / teminatsız mahsup edilebilecek tutar hesaplanacaktır. c) Limitin aşıldığı dönemden sonra ise sadece o dönemdeki işlemler için aynı oranlama yapılarak incelemesiz / teminatsız mahsup tutarı hesaplanacaktır.  

1. İade uygulaması yukarıda (A/b) bölümündeki açıklamalar çerçevesinde yürütülecektir. Ancak iade talep dilekçesine yukarıda belirtilen belgelerin yanı sıra, aşağıdakilerin de eklenmesi gerekmektedir.

  a) İhracatı gerçekleştiren mükelleften alınacak yazı, bu yazıda;   -          İhracata ilişkin gümrük beyannamesinin tarihi ve sayısının, -          Belgeyi talep eden imalatçının; adı, soyadı veya unvanı, bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası, ihraç kayıtlı teslim edilen mala ilişkin fatura veya benzeri belgenin tarihi, numarası, mal veya hizmetin cinsi, miktarı, bedeli, katma değer vergisi oranı ve hesaplanan katma değer vergisi tutarının, gösterilmesi gerekmektedir.   b) Yılın başından cari döneme kadar, aylar itibariyle ve kümülatif sütunlara da yer verilmek suretiyle, incelemesiz / teminatsız mahsup kapsamına giren teslim bedelleri, bunlar dışındaki indirimli orana tabi diğer işlem bedelleri (birden fazla işlem varsa toplamları alınarak tek tutar olarak ifade edilecektir) ve her ikisinin toplamını gösteren bir tablo,   c)                Mahsup İşlemlerinde YMM Raporu ve İnceleme Raporu Yazılması: İndirimli orana tabi işlemlerle ilgili yılı içindeki mahsuben iade taleplerinde aşağıdaki şekilde hareket edilecektir.  

1. Ayırım yapılmaksızın indirimli orana tabi bütün işlemlere ait iade tutarı önceki bölümlerdeki açıklamalara uygun olarak belirlenecektir.
2. Tutarın 4.000 YTL� yi aşmaması halinde mahsup talepleri, ilgili belgelerin tamamlanması şartıyla incelemesiz ve teminatsız yerine getirilecektir.
3. İade tutarının 4.000 YTL� yi aşması ve teminat gösterilmemesi halinde incelemesiz / teminatsız mahsuba konu kısımla ilgili mahsup talebi ihracatın gerçekleşip ilgili belgelerin tamamlandığı tarihte, diğer kısma ilişkin mahsup talepleri ise vergi inceleme raporu veya YMM tasdik raporunun vergi dairesine intikal ettiği tarih itibariyle geçerlik kazanacaktır.
4. İade tutarının 4.000 YTL� yi aşması ve teminat gösterilmesi halinde;

a)     İncelemesiz / teminatsız mahsup talepleri, ihracatın gerçekleşmesi beklenilmeden (A/b) bölümündeki belgelerin tamamlanıp teminatın gösterildiği tarihte geçerlik kazanacak, alınan teminat ihracatın gerçekleşip (C/b-5) bölümündeki belgelerin ibrazı üzerine iade edilecektir. b)      İncelemesiz / teminatsız mahsuba konu işlemler dışındaki mahsuben iade talepleri (A/b) bölümündeki belgelerin tamamlanıp teminat gösterildiği tarihte geçerlik kazanacak, teminat vergi inceleme raporu yada YMM tasdik raporunun ibrazı üzerine iade edilecektir. YMM tasdik raporu ile ilgili olarak (A/c-6,7) bölümünde açıklanan hadler geçerli olacaktır.  

D. HANGİ BORÇLARA MAHSUP İSTENEBİLECEKTİR

10.07.2006 tarihinden geçerli olmak üzere, 2006/Ocak ve izleyen vergilendirme dönemlerine ilişkin indirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV alacakları;   1)     Mükellefin kendisine ait ithalde alınanlar da dahil vergi borçlarına, 2)     SSK prim borçlarına, 01/10/2006 (bu tarih dahil) tarihinden itibaren elektrik ve doğalgaz borçlarına mahsubu edilebilecektir. Elektrik ve doğalgaz borçlarına yapılacak mahsup işlemleri ile ilgili usul ve esaslar 101 nolu KDV Genel Tebliğinde açıklanmıştır